Etykiety z kodami kreskowymi otaczają nas praktycznie z każdej strony. To jedne z najprostszych, a zarazem najwygodniejszych źródeł informacji na temat zakodowanego produktu. W poniższym artykule opiszemy wymagania prawne określające zawartość etykiet z kodami kreskowymi, a także zastosowanie etykiet i techniki druku wykorzystywane do ich produkcji.
Wymagania prawne dotyczące etykiet z kodami kreskowymi
Czy wszyscy zdajemy sobie sprawę, w jakim celu stosuje się etykiety z kodem kreskowym? Otóż nie zawsze. Powszechnie uważa się, że etykiety z kodem kreskowym służą do kodowania danych dotyczących cen konkretnych produktów. Owszem, jest to prawda, ale cena wybranego artykułu jest tylko jedną z wielu informacji, jakie można w ten sposób zapisać.
W Polsce (również w Unii Europejskiej) istnieje wymóg stosowania kodów kreskowych zgodnych z systemem GS1, który standaryzuje sposób identyfikacji produktów. W praktyce oznacza to, że numerowane etykiety mogą służyć m.in. do przechowywania informacji dotyczących:
- numeru partii,
- data ważności,
- bezpieczeństwa wybranych produktów (np. spożywczych lub medycznych).
Rodzaje etykiet z kodami kreskowymi — rozmiary i kształty
Etykiety z kodem kreskowym powinny zapewniać bezproblemowy odczyt danych niezależnie od warunków otoczenia. Dlatego ich kształt jest najczęściej prostokątny lub kwadratowy, dzięki czemu można je łatwiej umieścić na opakowaniach wybranych produktów. Oczywiście rozmiar etykiet uzależniony będzie od ilości zawartych w nich danych. Powinny one zapewnić maksymalną czytelność informacji, a ta w dużym stopniu zależy od ich rozmiaru oraz ilości przestrzeni dostępnej na opakowaniu.
Na marginesie warto dodać, że rozmiar kodu kreskowego na etykiecie również podlega standaryzacji, zwłaszcza w przypadku globalnych systemów identyfikacji, takich jak EAN-13 czy UPC-A, które są używane w handlu detalicznym. Ponadto, w sektorach takich jak farmaceutyka czy logistyka, często używa się mniejszych etykiet, które umożliwiają śledzenie produktów nawet w bardzo małych opakowaniach.
W codziennym obrocie wykorzystuje się najczęściej etykiety samoprzylepne. Czasami są one dostępne na roli, dzięki czemu można je łatwo oderwać i nakleić.
Kluczowe elementy, jakie powinny pojawić się na etykiecie z kodami kreskowymi
Etykieta z kodem na produktach musi zawierać kilka kluczowych danych. Oto one:
- Kod kreskowy: Główny element etykiety, który umożliwia skanowanie i identyfikację produktu.
- Numer produktu: To numer GTIN (Global Trade Item Number), który identyfikuje dany towar w systemie GS1.
- Nazwa produktu: Czasem jest zawarta na etykiecie, aby ułatwić identyfikację wizualną.
- Data ważności lub data produkcji: Wymagana w przypadku produktów spożywczych, farmaceutyków i niektórych innych branż.
- Numer partii lub seria: Służy do identyfikacji produktu w łańcuchu dostaw.
Czasem etykiety zawierają dodatkowe informacje, takie jak kraj pochodzenia, masa netto czy instrukcje dotyczące przechowywania.
Czy wszystkie składniki muszą być wymienione na etykiecie z kodami kreskowymi?
Etykiety magazynowe z kodem kreskowym nie zawsze muszą zawierać wszystkie informacje na temat składu produktu. Ilość i zakres zawartych (zakodowanych) danych zależy w głównej mierze od branży oraz obowiązujących przepisów prawnych. W przypadku produktów spożywczych istnieje obowiązek umieszczenia pełnej listy składników na opakowaniu, natomiast kod kreskowy jest zwykle powiązany z danymi przechowywanymi w systemie elektronicznym, co umożliwia łatwy dostęp do pełnych informacji o produkcie.
Techniki druku wykorzystywane w etykietach z kodami kreskowymi
- Druk termotransferowy: To technika, w której używa się taśmy termotransferowej. Dzięki niej pod wpływem ciepła tusz przenosi się na powierzchnię etykiety. Jest on odporny na działanie wilgoci oraz promieniowania UV.
- Druk termiczny bezpośredni: To technika, która wykorzystuje specjalne etykiety wrażliwe na działanie ciepła. Metoda ta jest tańsza niż druk termotransferowy.
- Druk cyfrowy: To technika, którą wykorzystuje się głównie do drukowania etykiet w małych nakładach. Pozwala na szybkie przygotowanie projektów oraz wprowadzanie zmian, co jest szczególnie korzystne przy produkcji etykiet z różnorodnymi kodami kreskowymi.
Gdzie wykorzystuje się etykiety z kodami kreskowymi?
Najpopularniejsze zastosowania etykiet z kodem kreskowym to:
- handel detaliczny,
- branża logistyczna,
- produkcja,
- farmaceutyka,
- opieka zdrowotna.
Reasumując, dzięki powszechności i uniwersalności, etykiety z kodami kreskowymi odgrywają kluczową rolę w automatyzacji procesów biznesowych, zwiększając efektywność operacyjną i zapewniając śledzenie produktów w różnych branżach.
