Wszyscy lubimy przetwory. Co więcej, wielu z nas przygotowuje je w zaciszu swojego domu, aby przez cały rok cieszyć się dostępem do źródła witamin i składników odżywczych, jakim niewątpliwie są warzywa i owoce. Niektórzy z nas kupują przetwory w sklepie. Łatwo zauważyć, że ich etykietach znajduje się wiele różnych informacji dotyczących znajdującego się wewnątrz produktu. W niniejszym artykule opowiemy o etykietach na przetwory, a także opiszemy, na czym dokładnie polega proces etykietowania przetworów.
Wymagania prawne dotyczące etykiet na przetwory
Nie ważne, czy kupujesz soki i kompoty, słodkie powidła, czy też paprykę konserwową — wszystkie produkty spożywcze, które są definiowane jako przetwory, muszą być oznaczone według ściśle określonych zasad.
Zasady te definiuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011, dotyczące przekazywania konsumentom informacji o żywności. Jest ono dokumentem nadrzędnym, według którego na etykiecie przetworów muszą się znaleźć następujące elementy:
- Nazwa produktu – jasne określenie, czym jest dany przetwór (np. dżem truskawkowy, marynowane ogórki).
- Lista składników – wszystkie składniki użyte do produkcji przetworu, w kolejności malejącej wagi.
- Data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia – informacja, do kiedy produkt jest bezpieczny do spożycia.
- Masa netto – ilość przetworu, najczęściej wyrażona w gramach lub litrach.
- Informacje o producencie – dane firmy produkującej, wraz z adresem.
- Warunki przechowywania – jak należy przechowywać produkt po otwarciu.
Nieprzestrzeganie tych wymagań będzie najprawdopodobniej skutkować sankcjami prawnymi oraz konsekwencjami finansowymi dla producentów.
Rodzaje etykiet na przetwory – rozmiary i kształty
Etykiety do przetworów są projektowane na tych samych zasadach, co w przypadku wielu innych produktów (nie tylko spożywczych). Podstawową zasadą jest takie rozplanowanie całej etykiety, aby zamieścić na niej wszystkie niezbędne informacje i jednocześnie zareklamować produkt.
Etykiety na przetwory mogą być:
- Okrągłe – idealne do zakrętek słoików, stosowane na górnej części opakowania.
- Prostokątne – klasyczne etykiety na przód słoika lub butelki, pozwalające na umieszczenie większej ilości informacji (np. na słoiku z dżemem)
- Owalne – często stosowane na mniejszych opakowaniach, szczególnie estetyczne i eleganckie.
- Kwadratowe – nowoczesne, minimalistyczne formy, idealne dla produktów premium.
Rozmiary etykiet zależą głównie od wielkości opakowania, przy czym standardowe formaty to np. 60×40 mm dla małych słoików czy 100×50 mm dla większych pojemników. Zwykle zaleca się, aby etykieta była proporcjonalna do opakowania, nie zasłaniając zbyt dużo produktu, ale jednocześnie oferując pełnię informacji na temat jego składu oraz walorów odżywczych.
Uwaga! W większości przetworów stosuje się samoprzylepne etykiety, które można z łatwością przykleić na powierzchnię słoika. Podobne praktyki mają miejsce w gospodarstwach domowych, które w ten sposób oznaczają wyroby znajdujące się w domowej spiżarni.
Kluczowe elementy, jakie powinny być na etykiecie na przetwory
Oprócz wymienionych wcześniej informacji etykiety powinny zawierać informacje reklamowe. Intencją producenta jest przede wszystkim to, aby przedstawiać jego produkty jako zdrowe i naturalne. Często bywa tak, że na opakowaniu umieszczona jest wstawka, że zawarty wewnątrz produkt jest naturalny. Z kolei w informacji dotyczącej składu, wymienia się różnego rodzaju konserwanty, sztuczne substancje smakowe (aromaty), a także barwniki i inne dodatki, które nie są przyjazne zdrowiu.
Czy wszystkie składniki muszą być wymienione na etykiecie na przetwory?
Zgodnie z obowiązującym prawem, sprzedaż przetworów jest obarczona wieloma aspektami prawnymi. Jednym z nich jest obowiązek udostępnienia wszystkich informacji na temat danego produktu, począwszy od największej ilości do najmniejszej. Wyjątek od tej reguły stanowią:
- składniki pomocnicze używane w produkcji, które nie są obecne w gotowym produkcie, nie muszą być wymienione,
- substancje zapachowe i barwniki mogą być czasami oznaczone jedynie ogólną kategorią, np. „aromat”.
Ważne jest również, by na etykiecie znalazły się informacje o potencjalnych alergenach, takich jak orzechy, gluten czy mleko.
Techniki druku wykorzystywane w etykietach na przetwory
Niezależnie od tego, czy w słoiku znajdują się grzyby marynowane, aromatyczny miód, czy też przetwory z warzyw, etykiety użyte do ich oznaczenia mogą być wykonane z wykorzystaniem:
- druku cyfrowego – idealnego dla mniejszych serii, pozwalającego na szybkie wykonanie etykiet o wysokiej jakości,
- druku fleksograficznego – wykorzystywanego przy większych nakładach i elastycznego w personalizacji,
- hot stampingu – wykorzystywanego do produkcji etykiet premium wysokiej jakości, które mają elegancki, złoty lub srebrny efekt.
- druku offsetowego – stosowanego do dużych nakładów, zapewniającego najwyższą jakość druku oraz precyzję odwzorowania kolorów.
Gdzie wykorzystuje się etykiety na przetwory?
Etykiety na ogórki, warzywa oraz przetwory z ryb i mięsa wykorzystywane są przede wszystkim w przemyśle spożywczym. Często używają ich również małe manufaktury produkujące sosy i koncentraty oraz wiele innych przetworów. Oznaczeń używa się również do zastosowań prywatnych, np. na przyprawy lub oleje i octy spożywcze.
Na koniec warto dodać, że etykiety nie tylko informują, ale też pełnią funkcję reklamową, w związku z czym do ich produkcji wykorzystuje się trwałe techniki drukowania.
